Θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε ιστορικό συμβιβασμό τριτοκοσμικού τύπου. Ύστερα από μια σύντομη περιπέτεια, ένα δημοφιλές αναψυκτικό γνωρίζει νέες δόξες σε νέους ρόλους.

Διαστάσεις

Nέοι ρόλοι, νέες δόξες

H Κόκα-Κόλα γνώρισε μια δύσκολη χρονιά στην Ινδία. Οι αγρότες του κρατιδίου ’ντρα Πραντές διαδήλωναν κάθε τόσο εναντίον της επιχείρησης κατηγορώντας την ότι αντλεί υπερβολικά μεγάλες ποσότητες νερού για τα εμφιαλωτήριά της. Και μια επιτροπή που συγκρότησε η κυβέρνηση διαπίστωσε ότι το συγκεκριμένο αναψυκτικό, όπως και η Πέπσι-Κόλα, περιέχει απαράδεκτα υψηλές ποσότητες υπολειμμάτων από εντομοκτόνα. Οι εντάσεις ήταν συνεχείς. H συμβολική σύγκρουση Βορρά - Νότου είχε φτάσει στο απόγειό της.

Ώσπου, ως εκ θαύματος, τα πράγματα ηρέμησαν. Όχι μόνο συμφιλιώθηκαν οι Ινδοί με την Κόκα-Κόλα, αλλά ανέπτυξαν μαζί της μια νέα σχέση φιλίας και συνεργασίας. Ναι, οι πωλήσεις του αναψυκτικού αυξήθηκαν. Με τη διαφορά ότι οι αγρότες δεν το αγόραζαν για να το πιουν, ή για να το δώσουν στα παιδιά τους, αλλά για να ψεκάσουν τα χωράφια τους! Τον περασμένο μήνα, εκατοντάδες αγρότες του ’ντρα Πραντές και του Σατισγκάρ χρησιμοποίησαν αυτή τη μέθοδο για να προστατεύσουν τις καλλιέργειες βαμβακιού και πιπεριάς. Τους ερχόταν πιο φτηνά από τα προϊόντα που προτείνουν η Monsanto, η Shell και οι άλλες εταιρείες: ένα λίτρο συνηθισμένου εντομοκτόνου κοστίζει 10.000 ρουπίες (κάπου 170 ευρώ), ενώ ενάμισι λίτρο Κόκα-Κόλα που παρασκευάζεται στην Ινδία δεν στοιχίζει πάνω από 30 ρουπίες (πενήντα λεπτά). Και τα αποτελέσματα είναι θαυματουργά. «Διαπίστωσα ότι λίγο μετά τον ψεκασμό τα βλαβερά έντομα πεθαίνουν», λέει ένας αγρότης σε τοπική εφημερίδα.

Είναι αλήθεια πως η Κόκα-Κόλα έχει και άλλες χρησιμότητες. Καθαρίζει αποτελεσματικά την τουαλέτα, προστατεύει από τη σκουριά, ενώ ένα νέο (και όχι ιδιαίτερα επιτυχημένο) προϊόν της, που ονομάζεται New Coke, λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκε στην Κίνα ως σπερμοτοξικό διάλυμα. Για να μην κατηγορηθούμε πάντως ότι κάνουμε διαφήμιση, πρέπει να πούμε ότι οι αγρότες της Ινδίας χρησιμοποιούν για τους ψεκασμούς τους και άλλα αναψυκτικά, όπως η Πέπσι-Κόλα ή η Thums Up. «Οι αγρότες χρησιμοποιούσαν πάντα σακχαρούχα διαλύματα για να παρακινούν τα κόκκινα μυρμήγκια να τρώνε τις κάμπιες», παρατηρεί ένας γνωστός Ινδός αγρονόμος, ο Ντεβιντέρ Σάρμα. «H Κόκα-Κόλα φαίνεται πως παίζει τον ίδιο ρόλο. Νομίζω λοιπόν πως βρήκε επιτέλους την αληθινή χρησιμότητά της».

H εταιρεία πάλι όμως δεν είναι ευχαριστημένη. Εκπρόσωπος της Κόκα-Κόλα στην Ατλάντα αποδοκίμασε δημοσίως τη χρήση του αναψυκτικού στα χωράφια, λέγοντας ότι δεν υπάρχει κανένα επιστημονικό στοιχείο που να δικαιολογεί την αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδου. Τα αναψυκτικά μας δεν έχουν τα ίδια αποτελέσματα με τα εντομοκτόνα, τόνισε, σε μια σπάνια επίδειξη βιομηχανικής αλληλεγγύης προς τις εταιρείες που παράγουν τα τελευταία. Αυτό όμως που έχει εν τέλει σημασία δεν είναι η κατανάλωση; Δεν αρκεί που οι Ινδοί αγοράζουν ξανά Κόκα-Κόλα, πρέπει υποχρεωτικά και να την πίνουν;